Alle berichten van frank

KAM-specialist (ISO9001, ISO14001 en Arbo)

Aan de slag met ISO-norm?

ISO-normOf u kiest voor een gecertificeerd systeem of werkt volgens de ISO-norm is uw vrije keuze. Of misschien beschikt u over een geïntegreerd systeem waar milieu-, kwaliteit- &  veiligheidsbeleid hand in hand gaan. In elk geval staat Sparx klaar om u hierbij te ondersteunen en te begeleiden.

Afhankelijk van uw vraag kan Sparx zorgen voor

  •  een scan van uw huidige situatie;
  • de implementatie van of overgang naar de nieuwe ISO-norm (9001 of 14001) in uw organisatie;
  • het opnemen van kwaliteits- milieu- en arbotaken;
  • het verdere beheer van uw managementsysteem (als consultant KAM-coördinator tijdelijk uw team versterken);
  • directiereviews;
  • en interne audits.

Interesse? Neem dan gerust contact op, Sparx helpt u graag verder!

De nieuwe ISO9001 norm: risicogebaseerd denken

risico gebaseerd ISO9001Een van de belangrijkste veranderingen in de nieuwe versie van ISO 9001:2015 is de introductie van risicogebaseerd denken.

Wat is eigenlijk risicogebaseerd denken?

De nieuwe versie van de norm geeft aan dat risicogebaseerd denken essentieel is om een doeltreffend kwaliteitsmanagementsysteem tot stand te brengen. Het beheersen van risico’s speelt een belangrijke rol en is in alle hoofdstukken van de norm terug te vinden.

Het gaat om het identificeren, analyseren, evalueren en behandelen van risico’s. Uitgangspunten hiervoor vormen de primaire processen; de diensten en/of producten die een organisatie levert. Waar in het proces zitten de risico’s, waar loopt men risico’s of kan men risico’s verwachten?

Een organisatie dient niet alleen naar de interne factoren, maar ook naar de externe factoren te kijken die van invloed kunnen zijn op het leveren van haar producten en/of diensten. Externe factoren kunnen zijn bijvoorbeeld eisen vanuit klanten en leveranciers, wet- en regelgeving en eventuele reputatie- of imagoschade die een organisatie kan lopen.

Waarom is het belangrijk om risico’s te beheersen?

Organisaties dienen beheersmaatregelen te treffen om de risico’s te beheersen. Een organisatie vergroot hiermee de kans om haar doelstellingen te behalen en verandert van een reactieve organisatie naar een proactieve organisatie. Kansen worden optimaal benut en bedreigingen worden zo veel mogelijk afgewend. Daarnaast ondersteunt het de basisgedachte van ISO 9001 om continu te blijven verbeteren.

Om wat voor risico’s gaat het?

Bij de inrichting en het onderhoud van het ISO 9001 kwaliteitsmanagementsysteem zijn er een aantal normelementen die beïnvloed worden op basis van geïdentificeerde risico’s. Hier valt te denken aan:

  • De opleiding en competentie van medewerkers (7.2): op welke plaatsen in het proces is (gebrek aan) kennis, opleiding of competentie een risico?
  • Het beheer van documenten (7.5): is actualiteit of bekendheid van documenten een risico in het proces?
  • De planning en beheersing van processen (8.1 / 9.1): op welke manier worden in de beheersing van het proces de risico’s gemeten/beoordeeld (indicatoren)?
  • De onderwerpen waarop interne audits worden uitgevoerd (9.2.2 a): zijn er risico’s of beheersmaatregelen die tijdens interne audits geëvalueerd moeten worden?
  • Evaluatie van de maatregelen om risico’s te beperken of te elimineren tijdens de directiebeoordeling (9.3): zijn de risico’s gekend door de directie en worden genomen maatregelen geëvalueerd? Worden zo nodig vervolgacties genomen?
Meer weten

Meer specifieke informatie over de nieuwe ISO-norm. En hoe u ISO9001 gecertificeerd kan worden vindt u op deze pagina.

Heeft u een andere vraag. Of wilt u vrijblijvend een advies voor uw bedrijf. Neem dan contact op.

10 valkuilen van processen in kaart brengen

process mappingProcess mapping (processen in kaart brengen) is een krachtige tool om processen transparanter te maken en van daaruit te verbeteren. Maar let op deze 10 valkuilen.
1. Te gedetailleerd
Gebruik geen symbolen met te veel technische details. Begin met een totaaloverzicht van het proces en zet het overzichtelijk in onderdelen op een manier waardoor iedereen ’the big picture’ snapt.
2. Te weinig gedetailleerd

Te veel ‘helicopter-view’ is ook niet goed, het ontneemt het zicht op wat concreet gebeurt in het proces.

3. Gebrek aan samenwerking met proceseigenaren

De beste ideeën komen van de proceseigenaren, die elke dag weer geconfronteerd worden met de eigenaardigheden van het proces. Werk met ze samen om een deugdelijke procesmap te maken.

4. Te weinig oog voor onvolkomenheden

Het kan gebeuren dat de proceseigenaar de zaken rooskleuriger voorstelt dan in werkelijkheid het geval is. Let ook op details die licht kunnen werpen op mogelijke inefficiënties.

5. Onduidelijke uitleg over het doel

Werknemers kunnen achterdochtig worden als het doel van het mappen van hun proces ze niet duidelijk is. Het presenteren als een ‘kostenbesparend initiatief’ of ‘efficiënter gaan werken’ is niet bevorderlijk voor hun medewerking.

6. Verspilling over het hoofd zien

Essentieel is het benoemen van verspillingen – Muda, het Japanse woord voor verspilling, is ook een krachtig instrument om verspilling te voorkomen.

7. Onduidelijkheid over de reikwijdte

Process maps dienen ter vergroting van het begrip van de huidige situatie om van daaruit te verbeteren. De map moet visueel en helder zijn. Tijdsschema’s horen als aanduidingen voor begin en eind van het proces er dus ook bij.

8. Te veel op kosten letten

Medewerking verlenen aan process mapping betekent voor werknemers dat ze aan het proces worden onttrokken. Voor de werkgever zijn hier dus kosten aan verbonden. Hoeveel wil hij in process mapping investeren?

9. Geen actie

Zeer schadelijk is het indien de resultaten van process mapping in een la verdwijnen en er niets mee gedaan wordt. Een proces map is geen document louter voor audit doeleinden.

10. Te snelle analyse

Process mapping dient een duidelijk doel: verbetering. Hiervoor is grondige teamanalyse vereist, eventueel met medewerking van een consultant of andere experts.

Bron: processexcellencenetwork

‘vijf keer waarom’

oorzaakanalyseVeel organisaties hebben moeite met vaststellen van de oorzaken van afwijkingen: de oorzaakanalyse. Een van de pijlers van kwaliteitsmanagement is continu verbeteren. Dit klinkt wellicht eenvoudig, maar in de praktijk blijkt het een lastige klus. Een handige methode hiervoor is de zogenaamde ‘vijf keer waarom’ -vraagtechniek.

Oorzaakanalyse

In het artikel ‘Continu verbeteren voor meer succes‘ in Kwaliteit in Bedrijf schetst drs. Sandra Henke van Certiked een proces voor het doen van oorzaakanalyses en continue verbetering.

Bron: Kwaliteit in Bedrijf

Aanbesteding CO2-Prestatieladder onvoldoende

Co2-prestatieladderAl bij het aanbesteden helpt de CO2-Prestatieladder gemeenten hun CO2-uitstoot te verminderen, maar de animo laat nog te wensen over. Zo meldt het nationale kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte CROW.

Winst

Volgens projectmanager aanbesteden en contracteren Roy Voorend van CROW is de grond-, water- en wegenbouw is een branche bij uitstek waar veel winst op het gebied van CO2-uitstoot valt te behalen. ‘Een nieuwe ontsluitingsweg duurzaam aanbesteden zet heel wat meer zoden aan de dijk dan de aanschaf van energiezuinige printers. In de deze bouwsectoren liggen dan ook tal van mogelijkheden om de zo gewenste terugdringing van CO2-uitstoot voor elkaar te krijgen.’

Succesvol

Succesvolle voorbeelden in Vlaardingen, Almere, Utrechtse Heuvelrug en Amsterdam zouden gevolgd moeten worden. ‘Aan de aannemers ligt het niet’, stelt Voorend. ‘Al honderden van hen zijn gecertificeerd en werken volgens de CO2-Prestatieladder. Nu de opdrachtgevers nog.’ De gemeente Apeldoorn werkt al jaren volgens de ladder. Projectleider Sander Lubberhuizen vult aan dat bovendien bedrijven al snel een hoger niveau op de ladder bereiken als de gemeente als opdrachtgever gaat werken aan de hand van de criteria die erbij horen.

EMVI-eisenpakket

Ook kunnen gemeenten bij de aanbesteding van een concreet project binnen een Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI) eisen stellen die maximaal aansluiten bij de eisen van de CO2-Prestatieladder. Een bedrijf dat geen CO2- bewust certificaat heeft, of kan krijgen, kan dan op specifieke projecten toch vergunningvoordeel verdienen. De EMVI-eisen worden na het verlenen van de vergunning harde contracteisen.

Hapklare brokken

Deze eisen zijn te vinden in het EMVI-pakket. ‘Het wordt als het ware in hapklare brokken aangeleverd.’ Het EMVI-eisenpakket staat het gebruik van het standaard RAW-pakket niet in de weg, licht Voorend toe. ‘Daarbij komt nog eens dat de CO2-Prestatieladder niet voorschrijft hóe de beperking in uitstoot gerealiseerd moet worden. Dat mag de opdrachtnemer zelf invullen.’

Voor meer informatie over de CO2-prestatieladder bij aanbestedingen zie de website van de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen (SKAO).

Bron: Gemeente.nu/ SKAO

Energie audits, ook verplicht voor u?

stopcontactWist u dat er een Europese wet (Energie Efficiëntie Richtlijn, EER) van kracht is die energie audits verplicht voor bedrijven met meer dan €50 miljoen omzet per jaar of met meer dan 250 medewerkers? Deze verplichting treedt per 5 december 2015 in werking.

De belangrijkste gevolgen voor uw organisatie zijn:
  • Grote bedrijven (> €50 miljoen per jaar omzet en/of >250 medewerkers) moeten elke 4 jaar een onafhankelijke energie audit laten uitvoeren en de rendabele maatregelen (terugverdientijd < 5 jaar) moeten worden geïmplementeerd.
    De energie audits dienen aan te sluiten bij internationale normen zoals ISO 50001 (energiemanagementsysteem) of EN 16247-1 (energie audits) en te voldoen aan de minimale eisen (bijlage VI van de EER). Bedrijven hebben vrijstelling van de verplichte energie audits:
  1. Bij deelname aan het MJA- of MEE convenant, waarbij elke 4 jaar een Energie Efficiëntie Plan moet worden opgesteld;
  2. Wanneer zij ISO 50001 gecertificeerd zijn;
  3. Wanneer zij ISO 14001 gecertificeerd zijn, waarbij ook periodiek energie audits worden uitgevoerd.
  • Voor MKB-bedrijven (<50 miljoen per jaar omzet en/of <250 medewerkers) is het niet verplicht maar wel aanbevolen om een energie audit te laten uitvoeren.
Energiemanagementsysteem volgens ISO 50001

Wilt u starten met energiemanagement maar weet u niet hoe u een managementsysteem conform ISO 50001 opzet?

Meer informatie

Sparx helpt u graag op weg. Wilt u vrijblijvend een advies over een energie managementsysteem op basis van de ISO 50001, klik dan hier.

belangrijkste thema’s nieuwe ISO-normen

belangrijkste thema's ISOIn 2015 zijn de nieuwe ISO-normen verschenen; ISO 9001:2015 en ISO 14001:2015. In de nieuwe normen is de aandacht verschoven van -hoofdzakelijk de klant- naar meerdere thema’s. De belangrijkste 5 thema’s ISO zijn;

  • Stakeholdermanagement
  • Compliancemanagement
  • Leiderschap (governance)
  • Risicomanagement
  • Koppeling strategie en bedrijfsvoering

1. Stakeholdermanagement

Wie is eigenlijk de klant en wat zijn de wensen en verwachtingen van belanghebbenden?

2. Compliancemanagement

Voldoen aan klant- en wettelijke eisen is niet meer voldoende. Er zijn meer stakeholders die invloed hebben op het succes van een organisatie.

3. Leiderschap (governance)

Het topmanagement krijgt explicietere taken en activiteiten tot haar verantwoordelijkheid om invulling aan te geven.

4. Risicomanagement

Hoe gaan bedrijven om met kansen en bedreigingen ten aanzien van doelstellingen en beleid dat ze willen realiseren. In ISO 9001:2015 is het thema ‘risk-based thinking’ nieuw.

5. Koppeling strategie en bedrijfsvoering

Hoe managementsystemen een bijdrage leveren aan het realiseren van de strategie van de organisatie.

De belangrijkste thema’s ISO toegelicht

Wat is de meerwaarde van certificatie?

Met een ISO 9001 certificering heeft u een ‘bewijs’ dat u voldoet aan de eisen van een norm. Dit kan nuttig zijn in aanbestedingstrajecten. Maar ook klanten die er niet specifiek om vragen, vinden het prettig om te zien dat u uw organisatie op orde heeft. Intern wordt certificering vaak als mijlpaal en bekroning op heel veel werk gezien, en daarna is het een stok achter de deur om uw systeem actueel te houden.

Start vandaag nog voor ISO9001

Wil je meer weten over ISO 9001 certificering? Gebruik dan het aanvraagformulier of neem direct contact op met Frank Winter: mobiel 06-811 922 95 of frank.winter@sparx.nl.

Interne audits: hoe het vaak gaat…

interne auditsBij het uitvoeren van interne audits en controles ligt de nadruk nog vaak op de planning en techniek van de audit zelf. Ze worden dan vooral benaderd als controle-instrument ten behoeve van compliance. Er wordt voorbij gegaan aan de verbeterpotentie die in de audit verscholen ligt. Audits hebben daardoor een negatief imago: ze zorgen voor ‘periodieke paniek’ en worden gezien als ‘tijdrovend’ en ‘zonde van de tijd’. Dat is jammer want op die manier schieten audits hun doel flink voorbij.

…hoe het ook kan!

Door interne audits en controles anders te benaderen en in dienst te stellen van de organisatiedoelen kunnen ze juist een belangrijke bijdrage leveren aan het succes van de organisatie.